O KRÓLEWNIE, KTÓRA MIAŁA DZIECI ZE SREBRNEMI ZĄBKAMI A ZŁOTEMI WŁOSKAMI.

Był król i miał trzy córki. Chodziły one po ogrodzie, po którym jakiś królewicz się przechadzał. Siostry, nie widząc go, rozmawiały. Jedna mówiła: ja mojem wrzecionem cały świat odzienę. Druga: ja moją makówką cały świat nakarmię. Trzecia: a ja rodzić będę dzieci, które będą miały złote włoski a srebrne ząbki. Królewicz to słyszał i wybrał za żonę tę ostatnią. Raz, po pobraniu się z nią, pojechał na polowanie. Tymczasem żona jego zachorowała; za babkę do niej przyszła wiedźma*); ta, po urodzeniu się synka ze złotemi włosami i srebrnemi ząbkami, zawinęła go i zakopała w ogrodzie, a na miejsce dziecka położyła spowitą kotkę. Przyjeżdża król, pyta babki: co Pan Bóg dał, babko? — Oj, dał Panie jak nie — białemu światu*); pokazuje podrzucone niby dziecko. Król wpada w gniew i postanawia stracić żonę. Ale pomiarkowany przez życzliwych ludzi, zamierza czekać drugiego dziecka. Dzieje się znów taka sama historyja. Wiedźma ten raz nie kotkę, ale pieska podrzuca. Król czeka jeszcze do trzeciego dziecka. Lecz i z trzeciem dzieje się tak samo; babka podkładła węża zamiast dziecka. Teraz już król postanowił ukarać żonę. Kazał ją zamurować i dawać przez otwór tylko kwartę wody i funt chleba na dzień. A sam nie długo czekając ożenił się z córką babki-wiedźmy. Na miejscu gdzie pierwszy synek był pochowany, wyrósł prześliczny jawor, a tak błyszczący, że światłość od niego po całym ogrodzie się rozchodziła.
Córka wiedźmy, zostawszy żoną króla, i wiedząc co znaczy ów jawor, kazała go ściąć i zrobić z niego łóżko. Król zrobił, jak kazała. Ale jak wnieśli łózko do pokoju, cały pałac od niego się oświecił. Królowa i z tego nierada, każe łóżko spalić i choć dworzanie odradzali, postawiła na swojem; popiół wyrzucono na śmiecisko. Przechodziło tamtędy stado owiec; jedna polizała popiołu i urodziła jagnię ze srebrnemi ząbkami i złotemi włoskami. Wiadomość o takim cudzie rozeszła się po królestwie i doszła do królowej. Ta co prędzej prosi króla aby kazał to jagnię zarznąć. Król usłuchał; ale gdy rznęli jagnię, kropla krwi padła na trzaseczkę; tę trzaseczkę chwyciła sroka i do zamurowanej królowej zaniosła. Wtedy ta przez jedno ramię przerzuciła trzaseczkę, pokazało się półsynka; przez drugie cały synek; poczem oderznąwszy kawał swej koszuli, uszyła koszulkę dla niego, z kawałka sukni swej — sukienkę i czapkę; nauczyła jak miał iść do pałacu i co zrobić, iżby król go poznał. Kazała mu tylko czapki nie zdejmować, aby złotych włosów nie dostrzeżono. Jak nauczyła tak synek zrobił. Przychodzi do kuchni, siada niepostrzeżony w kąteczku i słyszy jak rozmawiają: że będzie dziś wielki bal, a to w tym celu, iżby się ktoś taki znalazł, coby wycetkował krobę *) orzechów. Chłopak odzywa się z kąta: ja wycetkuję, cóż to tak mądrego. Ale mu odpowiadają: nie chwal się dzieciaku. On na to: ot zobaczycie, tylko mię do krola zaprowadźcie. Zaprowadzili go do króla. Chłopak się obowiązuje w oczach króla wycetkować. Zaczyna tak: Był ogród, — trzy orzechy w króbkę; chodziły trzy siostry — trzy orzechy w króbkę; chodził królewicz — trzy orzechy w króbkę i t. d. i t. d., całą historyję matki opowiada, aż do swojego urodzenia; wreszcie mówi: ja twym synem jestem, — ostatnie trzy orzechy w króbkę. Królowa wiedźmy córka słysząc to liczenie, zbladła i w kąt się wcisnęła. Ale król kazał ją wyszukać i żelaznemi bronami ją rozwłóczyć *). I po dziś dzień, kiedy mroźno, jej roztarte kości świecą się na śniegu.
[Z Lidzkiego, 1870.]
---------------